อาชีพที่ดูเหมือนว่าจะเป็นที่สนใจของคนหนุ่มสาวเรียกได้ว่าแทบจะทุกยุคยุคสมัยเลยก็ว่าได้ หนึ่งในนั้นต้องมีอาชีพ ‘ช่างภาพ’ ติดอยู่ในลิสต์ด้วยเสมอ ซึ่งงานด้านนี้มักต้องเป็นคนที่รักการถ่ายภาพเป็นทุนเดิม มีความคิดสร้างสรรค์ และมีมุมมองทางด้านศิลปะประกอบเข้าด้วยกัน แต่เดิมต้นทุนของคนที่จะมาทำอาชีพนี้ค่อนข้างสูง เนื่องจากอุปกรณ์ต่างๆ ที่ใช้มีราคาสูงมาก แต่วันนี้หลายอย่างได้เริ่มเปลี่ยนไปแล้วเพราะการมาของโลกดิจิทัล

อาชีพช่างภาพในปัจจุบันยังมีทั้งในรูปแบบเดิมที่เราคุ้นเคยกันก็คือการถ่ายภาพตามที่ได้มีการตกลงเงื่อนไขกันไว้ก่อน อาจเป็นการถ่ายภาพทั้งที่อยู่ในสตูดิโอหรือเอาต์ดอร์ ประเภทของการถ่ายภาพ  เช่น การถ่ายภาพแฟชั่น ภาพพอร์เทรต ภาพเวดดิ้ง ภาพสินค้า ภาพบุคคล ภาพแลนด์สเคป งานอีเว้นท์ต่างๆ งานรับปริญญา ฯลฯ

การถ่ายภาพรูปแบบนี้ปัจจุบันสามารถค้นหาช่างภาพได้จากอินเทอร์เน็ต ตามเว็บไซต์หรือเพจต่างๆ ซึ่งมีอยู่มากมาย ระดับฝีมือก็มีทั้งแบบมือใหม่ สมัครเล่นไปจนถึงระดับมืออาชีพ ซึ่งรายได้ของแต่ละคนขึ้นอยู่กับความสามารถ ฝีมือ และความคิดสร้างสรรค์ ซึ่งค่าตอบแทนในแต่ละงานของช่างภาพประเภทนี้อาจจะดูเป็นเงินก้อนใหญ่ แต่อาจไม่มีระบบการทำบัญชีที่แน่นอนหรือมีเอกสารสัญญาว่าจ้างออกมาเป็นหลักฐานที่ชัดเจน ทำให้บางครั้งก็เสี่ยงต่อการถูกโกงค่าจ้างก็มีไม่น้อย

ดังนั้น เพื่อหลีกเลี่ยงปัญหาการแย่งงานกันเอง ปัญหาการทำบัญชีหรือภาษีต่างๆ รวมถึงปัญหาในการให้บริการของช่างภาพแต่ละคนให้เป็นระบบมากขึ้น จึงมีการรวมตัวกันของกลุ่มช่างภาพในการรับงานต่างๆ โดยบางกลุ่มก็ได้รวมทุนจัดตั้งเป็นสตูดิโอขึ้นเพื่อแก้ปัญหาดังกล่าว และเกิดธุรกิจเฉพาะทางในระดับ SME ขึ้น ทำให้อาชีพช่างภาพมีตัวเลขรายได้ที่แน่นอนและเป็นมาตรฐานมากกว่าการรับงานเอง

นอกจากตัวอย่างข้างต้นแล้ว การทำอาชีพช่างภาพในอีกรูปแบบที่ค่อนข้างเป็นที่นิยมมากขึ้นเรื่อยๆ และดูจะมีอาคตที่สดใสไม่น้อยนั่นคือ ‘ช่างภาพออนไลน์’ หรือจะเรียกให้ชัดเจนขึ้นว่าเป็นการถ่ายภาพขายบนโลกออนไลน์ ที่เรียกกันว่า Micro Stock หรือคำเรียกกันติดปากว่า Stock Photo ซึ่งภาพเหล่านี้เป็นการถ่ายแล้วอัปโหลดไว้บนเว็บไซต์ของบรรดาผู้ให้บริการเกี่ยวกับภาพสต็อก ภาพประกอบ เวคเตอร์ รวมถึงวิดีโอต่างๆ ที่ปัจจุบันมีอยู่หลายเจ้า และกำลังเป็นที่ต้องการของธุรกิจต่างๆ มากขึ้นเรื่อยๆ

ความน่าสนใจในอาชีพช่างภาพออนไลน์ก็คือ

1. โอกาสในการขายภาพเท่าเทียมกัน ช่างภาพทุกคนโอกาสเท่าๆ กัน ไม่ว่าจะเป็นช่างภาพในระดับมือใหม่หรือมืออาชีพก็สามารถมาลงสนามนี้ได้ โอกาสนั้นขึ้นอยู่กับมุมมองของช่างภาพแต่ละคน ความเข้าใจต่อความต้องการของผู้ซื้อ ซึ่งภาพที่ถูกซื้ออาจไม่ใช่ภาพที่ต้องสวยงามหรือมีศิลปะชั้นเลิศ แต่ภาพธรรมดาที่ลูกค้าสามารถนำไปใช้งานได้จริงๆ กลับสามารถทำเงินให้ได้มากกว่า

2. อุปกรณ์ไม่เป็นอุปสรรค ในการเข้ามาในอาชีพนี้ ด้วยความที่ปัจจุบันสมาร์ทโฟนทั้งหลายได้พัฒนาคุณภาพของกล้องให้มีศักยภาพไม่ด้อยไปกว่ากล้องประเภท DSLR หรือกล้องราคาแพงๆ ภาพที่ถ่ายมาจากสมาร์ทโฟนก็สามารถที่จะนำใช้งานได้เช่นกัน อย่างที่บอกไปว่าอาจต้องมีทักษะการถ่ายภาพเบื้องต้นอยู่บ้าง และยังขึ้นอยู่กับมุมมองและความเข้าใจตลาดหรือรูปแบบการใช้งานของลูกค้าเป็นส่วนสำคัญมากกว่า

ในช่วงปีที่ผ่านมาได้มีการรวบรวมเทรนด์ภาพถ่ายที่เป็นที่ต้องการของตลาด โดยส่วนใหญ่จะมีความต้องการภาพในแนวไลฟ์สไตล์ของคนรุ่นใหม่ที่เกี่ยวข้องกับเทคโนโลยี สะท้อนภาพสังคมปัจจุบันและส่องให้เห็นอนาคต ซึ่งหากเราสามารถสร้างผลงานที่ตอบโจทย์ความต้องการของตลาดได้ก็จะยิ่งเพิ่มโอกาสให้ตัวเองได้มากขึ้น

นอกจากการผลิตภาพถ่ายตามแนวทางที่ตลาดต้องการแล้ว การเพิ่มโอกาสในการขายและเพื่อเป็นตัวเลือกในการนำไปใช้งานของลูกค้าก็เป็นเรื่องสำคัญเช่นกัน ในการถ่ายภาพแต่ละครั้งควรต้องถ่ายภาพทั้งในแนวตั้งและแนวนอน ถ่ายทั้งมุมกว้างและมุมแคบ ถ่ายในสภาพแสงที่ต่างๆ กัน นอกจากนั้นต้องคำนึงถึงเรื่องของคุณภาพของภาพถ่ายที่ไม่ควรมี noise หรือ grain ในภาพ หลีกเลี่ยงการถ่ายภาพติดเครื่องหมายการค้าใดๆ และที่สำคัญอย่างยิ่งการถ่ายภาพบุคคล สิ่งของ หรือสถานที่สำคัญต่างๆ ต้องได้รับการอนุญาตก่อนเผยแพร่เสมอ

สำหรับรายได้ของอาชีพช่างภาพออนไลน์ประเภทหลังนี้ แม้ว่าดูผิวเผินแล้วอาจดูว่าไม่มากเท่าที่ควร โดยราคาขายของแต่ละภาพจะถูกกำหนดจากไมโครสต๊อก ราคาเริ่มต้นอาจจะอยู่เพียงหลักสิบบาท แต่ข้อดีของการขายภาพลักษณะนี้คือโอกาสในการขายภาพแต่ละภาพไม่ได้จบเพียงแค่ครั้งเดียว แต่สามารถขายซ้ำได้อีกเรื่อยๆ ไม่จำกัดจำนวนครั้ง ในระยะยาวถ้าภาพๆ หนึ่งถูกซื้อซ้ำบ่อยๆ คิดโดยรวมแล้วราคาอาจเป็นหลักหมื่นหลักแสนก็ได้ ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าภาพนั้นตอบโจทย์การนำไปใช้งานได้จริงหรือไม่ และหากมีผู้สนใจซื้อในแบบลิขสิทธิ์ก็จะได้ราคาที่สูงมากขึ้นไปอีก

อาชีพช่างภาพ อาชีพที่ไม่เคยตกเทรนด์ สามารถทำได้ทั้งแบบเต็มตัวและทำเป็นงานอดิเรกที่สร้ายรายได้เสริม คนที่มาทำงานด้านนี้มักเป็นคนที่มีความสุขในการทำงาน เพราะหากไม่มีความรักเป็นทุนเดิมมักจะเลิกราไปตั้งแต่ต้นเนื่องจากต้นทุนค่าอุปกรณ์ที่มีราคาแพง แต่ในวันนี้เราก็ยังเห็นผู้คนในหลากหลายอาชีพที่ยังคงชื่นชอบงานด้านนี้อยู่ เชื่อได้ว่าอาชีพช่างภาพน่าจะได้รับความสนใจและก้าวไปสู่การเป็น SME แนวใหม่ได้ไม่ยาก